Şeker hastalığı , insülin yapım ve kullanımında gelişen problemler sonucunda sürekli kan şeker yüksekliği ile seyreden metabolik bir hastalıktır, sonuçta vücut kan şeker ini uygun şekilde kullanamaz ve depolayamaz.(Başta karbonhidratlar olmak üzere protein ve yağ metabolizmasını ilgilendiren kronik bir hastalık)
İnsülin, kanda şeker in yükselmesini önleyen , pankreas adlı organın beta hücrelerinde yapılan bir hormondur. Normalde gıdalarla alınan veya karaciğerdeki depolardan kana salınan glükoz ( şeker) pankreas tarafından salgılanan insülin sayesinde hücreye girer ve orada yakılarak vücut için gerekli enerjiye dönüşür.
İnsülin yokluğunda –insülin bağımlı (Tip 1 diyabet) veya
etkisinin azlığında-insüline bağımlı olmayan (Tip 2 diyabet) ortaya çıkar.
Son dönemde bir grup hasta ise tip 1,5 diyabet (LADA) olarak sınıflandırılmaktadır.
Genellikle yaşam koşulları gelişmiş ülkelerde tip 1 diyabet li (juvenil diyabet) çocuk oranları daha yüksektir.
Tip 1 diyabet hastalığıyla 35 yaş öncesi ( ortalama 12-13 yaş) karşılaşılır ancak son dönemde genç yaş grubunda tip 2 diyabet te görülmektedir.
Tip 1 diyabet te (juvenil diyabet) pankreas da bulunan insülin salgılayan hücrelerde otoimmünite ile (vücut kendi hücrelerini yabancı olarak algılıyor ve yok ediyor) hasar oluşmakta ve insülin üretimi sona ermektedir. İnsülin vücutta olmadığında şeker seviyesi kanda yükselmekte , sonra da idrarla atılmaktadır.
Diyabet tanısı , açlık kan şekeri 126mg/dl üzerinde ve/veya herhangi bir zaman şeker ölçümü 200mg/dl üzerindeyse konur.Belirtilerle beraber bu seviyedeki şeker düzeylerinde şeker yükleme testine gerek yoktur, önerilmez de zaten.
Bazı olgularda tip 1 ve tip 2 diyabet ayrımı için serum C peptid düzeyleri incelenir.
Tip 1 diyabet lilerde C peptid düzeyleri çok düşük saptanacaktır.
Genelde olguların çoğunda belirtilerin başladığı 1 ay içinde tanı konur .
Daha az olgu da , ailenin dikkatinden kaçarsa diyabetik koma tablosuyla acil polikliniklerine başvuruda tanı konur.
Tip2 diyabet ile genellikle 35 yaş sonrası karşılaşıldığından ( tüm diyabetlilerin % 75 ‘idir) yetişkin tip diyabet olarakta bilinir.Bu tip hastalıkta insülin üretimi kaybolmamakta ancak insülin 'e direnç gelişmektedir.Tedavide haplar kullanılarak bu direnç kırılmakta veya pankreas’tan insülin salınımı arttırılmaktadır. Ancak tip 2 diyabet liler de hastalık ilerledikçe tip 1 diyabet liler gibi insülin ihtiyacı doğabilir.
Birçok çalışmada aşırı kilolu gençlerde tip2 diyabetli oranları artmaktadır.
Yaşam şekli ve diyet önemli faktörlerdir.
LADA ise ( Tip 1,5 diyabet ) aslında yetişkin yaşlarda tanısı konmuş tip 1 diyabet hastasıdır.Uzun bir süre insülin salgıladıklarından ( insülin eksikliği söz konusu) diyabet geç ortaya çıkmakta ve yanlışlıkla tip 2 diyabet tanısı konabilmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder